Antisosyal kişilik Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi
Antisosyal kişilik bozukluğu, birinin nasıl düşündüğünü, algıladığını, hissettiğini veya başkalarıyla nasıl ilişki kurduğunu etkileyen zihinsel sağlık sorunudur. Yoğun, kararsız duygular ve dürtüsel davranışları içeren ‘B Grubu’ kişilik bozukluklarını kategorisinde incelenir.
Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişi, uzun süreli bir şekilde başkalarının haklarını herhangi bir pişmanlık duymadan görmezden gelir ve ihlal eder. Bu davranış, toplumsal ilişkilerde veya iş hayatında sorunlara neden olabilir. Bozukluğun şiddeti arttıkça kişi yasaları ihlal ederek suçlu konumuna gelebilir. Psikopat veya sosyopat kişilerin genellikle bu kişilik bozukluğuna sahip olduğu görülür.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Nedir?
Antisosyal kişilik bozukluğu, dürtüsel, sorumsuz ve sıklıkla suç içeren davranışlarla kendisini gösteren bir kişilik bozukluğu türüdür. Bu bozukluğa sahip kişiler otorite, kanun ve insan haklarını görmezden gelme eğilimindedirler. Saldırganlık, hırsızlık, şiddet ve uyuşturucu gibi yasadışı eylemlerde bulunmaktan kaçınmazlar. Vicdan duyguları zayıf ya da eksik olduğu için davranışlarından dolayı pişmanlık duymadıkları kabul edilir. Bazen ‘sosyopat’ veya ‘psikopat’ olarak adlandırılabilmektedirler.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Antisosyal kişilik bozukluğu görülen insanlar toplumda başarılı ve sosyal insanlar olarak görülebilirler. Başka insanları kendi çıkarları için kullanma ve manipüle etme eğilimleri vardır. Bu kişilik bozukluğunun yaygın belirtileri şunlardır;
- Toplumsal ve ahlaki yasalara karşı sorumsuz davranmak
- Yalan söylemekten çekinmemek
- Dürtüsel davranışlar sergilemek
- Saldırgan ve muhalif davranışlar sergilemek
- Başkalarının hayatını görmezden gelmek
- Verdiği zarardan pişmanlık duymamak
Bu belirtiler zaman zaman gösterilebilir ve tanı koymak için tek başına yeterli değildir. Uzman tarafından hasta öyküsü incelenmeli ve belirtilerin semptomları değerlendirilmelidir.
Antisosyal kişilik bozukluğu belirtileri çocukluk döneminde kendini gösterebilir. Çocuklukta yaygın olarak görülen belirtiler;
- İnsanlara ve hayvanlara karşı saldırganlık
- Ziyankâr davranışlar
- Sık sık yalan söylemek
- Hırsızlık huyu
- Kural tanımamazlık
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Bu bozukluğun nedeni kesin olarak bilinmemektedir ancak çevresel ve biyolojik faktörlerle gelişebilir. Ebeveyn tutumu ve çocuk istismarı durumlar bozukluğu tetikleyebilir. İncelemelerde mutlu aile hayatına sahip çocuklarda da antisosyal kişilik bozukluğunun görüldüğü saptanmıştır.
Antisosyal Kişilik Özellikleri
Antisosyal kişilik özellikleri şunları içerebilir.
- Riskli durumlar karşısında genellikle kendilerini ve başkalarını düşünmeden hareket ederler.
- Yasadışı davranırlar
- Kolay sıkılırlar ve anlık hareketler sergilerler
- Agresif ve kavgacı tepkiler verirler
- İstediklerini elde etmek pahasına kimsenin hayatını ve güvenliğini düşünmezler
- Empati duygusundan yoksun olurlar
- Sonucu kötü sonuçlanan ve zarar sebep olan davranışları için pişmanlık duymazlar
Dünya Genelinde Antisosyal kişilik bozukluğu kadınlara kıyasla erkekleri daha çok etkiler. Özelliklerin şiddeti erkeklerde daha fazla görülmektedir. Çocuklar okuldan kaçma, madde kullanımı ve diğer saldırgan davranış özellikleri göstermektedirler.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu ve Evlilik
Bu kişilik bozukluğu olan kişilerle evlilik yıpratıcı olabilmektedir. Karşınızda sizin ihtiyaçlarını önemsemeyen, kendi beklentilerini her şeyin üstünde tutan saldırgan bir bireyle birlikte olmak sabır isteyebilir. Kişilik bozukluğuna sahip birey başlarda olumsuz davranışlarını maskeleyebilir böylelikle eş bu durumla sonradan yüzleşebilir. Uzmandan psikolojik destek alınarak sürecin olumsuz yanları hafifletilebilir ve eşlerin zarar görmesi bir noktaya kadar engellenebilir. Çift terapisi ya da aile danışmanı desteğiyle sağlıklı bir ilişki kurulması sağlanabilir.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle tedaviye ihtiyaç duyduklarını düşünmezler çünkü davranış biçimlerinde bir yanlışlık görmezler. Tedaviye genellikle kişinin ailesi ve yakın çevresinin girişimleriyle başlanır. En sık uygulanan tedavi yöntemi, bilişsel davranışçı terapi yaklaşımı gibi uzun süreli psikoterapi tedavileridir. Bu kişilik bozukluğu için üretilmiş bir ilaç yoktur ancak anksiyete depresyon veya saldırganlık durumlarda ilaç desteği alınabilir. Bu kişilik bozukluğunun, tedavi edilmesi en zor kişilik bozukluğu türlerinden birisidir. Süreç, psikolog ve psikiyatri ekibinin iş birliğiyle ilerleyerek başarılı sonuçlar elde edilebilir.
DoktorBilgini.com ile Türkiye geneli psikolog ve ya psikiyatri doktorları profillerini inceleyin. Şehrinizi seçin uzmanların yorumlarını okuyup, kolay randevu alın.
Yorum Yapın