Paranoid Kişilik Bozukluğu

Paranoid kişilik bozukluğu , halk arasında paranoyak olarakda adlandırılabilmektedir. Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri arasında en yaygın olarak kişinin hiç bir neden olmamasına rağmen başkalarına karşı hep şüphe duyarlar.

Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir?

Paranoid kişilik bozukluğu, A kümesi’nde bulunan bir kişilik bozukluğu türüdür. Bu bozukluğu yaşayan kişiler genel olarak tuhaf davranışlar sergilerler. En büyük özellikleri isse paranoyadır. Şüphelenmek için hiçbir neden olmamasına rağmen diğer insanlara karşı her zaman güvensizlik duyarlar. Bu rahatsızlık genel olarak çocukluk çağında ya da ergenlikte başlamaktadır. Bununla birlikte dünya genelinde erkeklerde kadınlara oranla daha yaygın olarak görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre insanlığın %2-%5 ‘inin bu bozuklukluktan etkilendiği düşünülmektedir.

Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?

Kesin olarak nedeni bilinmemektedir. Ancak yapılan çalışmalara göre, biyolojik be psikolojik faktörlerin kombinasyonunu içermektedir. Yakın akrabalar arasında şizofreni olan kişilerde daha yaygın olarak görülmesi, genetik faktörleri ön plana çıkarmaktadır. Fiziksel ve duygusal travmalarda dahil olmak üzere çocukluk deneyimlerinin neden olduğunu düşünülmektedir.

Paranoid Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Paranoya yaşayan insanlar, küçük düşürülme , zarar görme ve ya tehdit edileceklerini düşündükleri için ve insanlara karşı yaşadıkları güvensizlik nedeni ile sürekli tetikte yaşarlar. Bu güvensizlikleri yakın ilişkiler kurmaya engel olabilmektedir. 

Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Başkalarının sadakatinden, kendisine olan bağlığından ve güvenirliğiden şüphe duyarlar. İnsanların onları kullandığını veya aldattığına inanırlar.
• Bilgileri kendisine karşı kullanılacağını düşünürek, terapistlerine bile kişisel sorunlarını anlatmaktan kaçınırlar.
• Genel olarak kindar olurlar ve affetmezler.
• Eleştiriye açık değillerdir ve aşırı duyarlıdırlar.
• Başkalarının nedensiz yani önemsiz bakışlarına bile güvensiz anlamlar yüklerler.
• Eleştirler karşında öfke ile tepki verirler.
• Partnerlerine sadakat konusunda asla güvenmezler.
• Başkaları ile olan ilişkilerinde genel olarak soğun ve mesafelidirler. 
• Kontrolcü ve aşırı kıskanç olabilirler.
• Her zaman haklı olduklarını düşünürler.
• Hayatlarında sürekli bir panik ve stres hakimdir.

Paranoyak Birisiye Yaşamak

Partnelerine olan güvensizlikleri nedeniyle çok kıskanç ve kısıtlayıcı davranabilirler. Bununla birlikte öfke ve kavgacı bir yapıya sahip olurlar. Eleştiriye ve taratışmalara açık olmadıkları için sorunları konuşmak ve çözüm üretebilmek zor olabilir.

Paranoid Kişilik Bozukluğu Tedavisi

Paranoid kişilik bozukluğu tedavisi mümkün bir rahatsızlıktır. Ancak kişilik özellikleri nedeni ile kişilerinin hastalığı kabul etmeleri ve tedaviye uyum sağlamaları gerekmektedir. Çünkü genel olarak problemlerini kabul etmemektedirler ve terapi sürecinde terapiste yaşanan güvensizlik nedeni ile kendilerini açmazlar.

Psikoterapi: Tedaviyi kabul eden, istekli kişiler için faydalı bir yöntemdir. Bu yöntem:

• Bozuklula nasıl başedebileceğinizi öğrenmenizi sağlar.
• Sosyalleşmede başkaları ile nasıl iletişim kuracağınızı öğrenmede yardımcı olur.
• Paranoyak düşüncelerin azalmasına yardımcı olur.

İlaç tedavisi: Özellikle depresyon ve anksiyeye bozukluğu gibi başka problemler yaşanıyorsa faydalı olacaktır. Doktorunuzun şu ilaçları reçete edebilir:

• Antidepresanlar
• Benzodiazepinler
• Duydurum düzenleyiciler

Her iki tedaviyi birleştirmek süreç için daha etkili olabilir.

Kaynakça: