Psikoloji

Narsistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

Narsist kişilik bozukluğu , kibir ve empati eksikliğini içeren uzun süreçli bir zihinsel sağlık sorunudur. Yoğun, kararsız duygular ve dürtüsel davranışların öne çıktığı “B Grubu” kişilik bozuklukları kategorisinde incelenir. Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bireyler, diğer insanlara kıyasla üstün olduklarına inanırlar ve kendilerine hayranlık duyarlar. Bu kişilik bozukluğunun en sık rastlanan belirtisi empati duygusundan yoksunluktur. Narsistik kişilik bozukluğu belirtileri psikoterapi yöntemiyle hafifletilebilir ancak burada kişinin kendini kabullenmesi zor bir süreçtir.

Narsist Kişilik Bozukluğu Nedir?

Narsist kişilik bozukluğu, kişinin diğerlerinden üstün olduğuna inandığı zihinsel bir sağlık sorunudur. Narsist insanlar, büyüklenmeci benlik imajı ile kibirli görünebilir ve başkalarının duygularını görmezden gelebilirler. Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan bu bozukluk kadınlara kıyasla erkekleri daha yoğun etkileyebilmektedir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı’nda Narsistik kişilik bozukluğunun 9 belirtisi listelenmiştir. (1) Bunlar;

Kendini beğenmişlik duygusu
Sınırsız başarı, güç, parlaklık, güzellik veya ideal aşk fantezileriyle meşgul olma
Özel ve benzersiz oldukları ve yalnızca diğer özel veya yüksek statülü kişi veya kurumlar tarafından anlaşılabileceği veya bunlarla ilişkilendirilmesi gerektiği inancı
Aşırı hayranlık ihtiyacı
Hak duygusu
Kişilerarası sömürücü davranış
Empati eksikliği
Başkalarını kıskanmak veya başkalarının onları kıskandığına dair bir inanç
Kibirli ve kibirli davranış veya tutumların gösterilmesi

Bu belirtilerden birkaç tanesine sahip olmak kişinin narsist olduğu anlamına gelmez. Bazı narsistler sosyal hayatta kendilerini saklayabilmektedirler. Çoğu zaman kibirli dış görünüşlerinin arka planında yoğun bir güvensizlik duygusu bulunabilir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Neden Olur?

Birçok kişilik bozukluğunda olduğu gibi narsistik kişilik bozukluğunun da kesin nedeni bilinmemektedir. Genetik ve çevresel faktörler sonucunda bozukluk ortaya çıkabilir. Çocukluk döneminde ebeveynler tarafından aşırı övgü veya yargılama davranışlarına maruz kalmış bireylerde narsist kişilik bozukluğu belirtileri gösterme eğilimi daha fazla olabilmektedir.

Narsist Kişilerin Özellikleri

Narsist kişilik bozukluğu olan kişiler, kırılgan benlik duygusuna sahiptir. Özel iltifatlar veya hayranlık görmediklerinde kendilerini mutsuz hissedip hayal kırıklığına uğrayabilirler. Eleştiriye karşı çoğunlukla kırılgandırlar. Narsist kişilerin özellikleri genel olarak;

İlişkiler üzerinde yoğun kontrol isteği
Kendisinden yüksek statüde bulunan insanlara karşı kıskançlık
Başkalarının duygularını görmezden gelme
Küçük meselelerde ilişkileri kolayca silip atabilme
İç dünyasında güvensizlik, utanç, kırılganlık ve aşağılanma gibi duygular barındırma
Ayrıcalıklı muamele görülmediğinde sabırsız veya öfkeli hissetme.

Olarak karşımıza çıkar.

Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Evlilik

Narsist kişilik bozukluğuna sahip insanlar ilişkinin başında narsist yönlerini saklama eğilimindedirler. Başlarda kendilerini mükemmel partner olarak gösteren narsist insanları ayırt etmek oldukça zor olabilir. Bu insanlarla duygusal ilişki yaşamak imkânsız değildir ancak narsist partnere karşı sabır göstermek gerekir. Narsist bir partnere sahip olduğunuzu şu özellikleri değerlendirerek anlayabilirsiniz:

Partneriniz sizinle sadece kendisi uygun olduğu zamanlarda görüşür
Partneriniz ilişki içerisinde tehditkâr tavırlar sergiler, istediği olmayınca yaptırım uygulama eylemine başvurur
Partneriniz sizi küçük görerek yetersiz hissettirir
İlişkide tüm sorunları size yükleme çabası içerisindedir
Partneriniz sizin ihtiyaçlarınızı yok sayar
Partneriniz sizi devamlı olarak eleştiri yağmuruna tutar

Narsist bir partnerle ilişki içerisinde olmak karşı tarafın da psikolojisinin yıpranmasına sebep olabilir. Eğer narsist partner durumu kabullenip tedaviyi kabul ederse süreç daha sağlıklı biçimde işleyebilir. Narsist partnere sahip olan birey;

İlişki sürecinde Terapi veya dışarıdan destek almalı
Sınırlarını korumaya gayret göstermeli
Narsistik kişilik bozukluğu hakkında yeterli bilgiye sahip olmak için çabalamalıdır.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Tedavisi

Narsist kişilik bozukluğu tedavisi zor olabilir ancak imkânsız değildir. Bu bozukluğa sahip kişilerde büyük bir büyüklenmeci ve savunmacı tavır vardır, bu da onların sorunlarını kabullenmelerini zorlaştırır. Kişi durumu kabullenip tedaviye istekli olduğu takdirde Psikoterapi yöntemiyle semptomların şiddeti azaltılabilir ya da tamamen ortadan kaybolabilir. Bu süreçte yakınların desteği önemli olmaktadır.

Türkiye’nin en güvenilir doktor arama platformu ile Türkiye geneli psikiyatri doktorları ve psikolog listesini inceleyin. Uzmanlarını profillerini inceleyip, yorumları okuyun. Ayrıca hemen kolay randevu alın.