Boşanma Çocuğa Nasıl Anlatılır?

“Benim yüzümden mi ayrılıyorsunuz?”, “Benim yüzümden mi evden gidiyor?”, “Beni sevmeye devam edecek misiniz?” gibi sorular karşısında boşanma çocuğa nasıl anlatılır?

Bu sorulara cevap bulmak ebeveynlere oldukça sıkıntı yaratıyor olmalı. Boşanma aşamasında olan veya boşanmış olan ebeveynler bu durumu çocuklarına nasıl açıklayacaklarını çoğu kez bilmiyorlar. Ebeveynler arasında oluşan yoğun çatışmalar ve sevgisizlik çocukların büyük ölçüde psiko-sosyal gelişimlerini olumsuz etkilemekte.

Gerek sosyolojik gerek psikolojik sebeplerden dolayı boşanma oranları son yıllarda gözle görülür şekilde artmakta. Evliliğin sona erdirildiği aşamada ebeveynlerin bilinçli bir şekilde ebeveynliğin nasıl devam edeceğine hâkim olmaları gerek. Maalesef sancılı boşanma süreçlerinde çocuklar büyük yara alıyor. Çocuklar doğaları gereği her konuda kendilerini sorumlu tutuyorlar ve her şeyin merkezinde kendilerini görüyorlar. Bu sebeple boşanmanın da onlardan kaynaklı olduğunu düşünebiliyorlar.

Boşanma çocuklar için yeni bir düzen, yeni bir adaptasyon süreci olduğu için yaşına göre farklılıklar gösterebilir. Sıklıkla öfkeli duygular açığa çıkar ve aynı zamanda bu durumu anlamlandırmaya çalışırken stres altında kalabiliyorlar. Anlayamayacağı yaşlarda olsa bile ileriki zamanlarda arkadaşlarının aile durumlarını kendi durumuyla kıyaslaması zamanla sıkıntılara yol açabilir.

Ortaya çıkan somatik belirtiler:

• Karın ağrısı
• Mide bulantısı
• Baş ağrısı gibi çeşitli fiziksel rahatsızlıklar görülmektedir.

Çocuklar İçin Sağlıklı Bir Boşanma Süreci Nasıl Yönetilir?

Yetişkinler için de kolay olmayan ve onların bile zorlandığı bu süreçte, çocuğun kendi başına duygularıyla baş etmesini bekleyemeyiz. Çocuğun bir yetişkine ihtiyacı olacak ki durumu kabul edip yoluna devam edebilsin.

Çocuğun boşanma karşısındaki tüm duygularını kabul etmek gerekir. Duygular kısa zamanda değişebilir bu sebeple her ne kadar olumsuz veya yüksek enerjiye sahip olsalar da korkmadan onları anlayışla karşılamak daha doğru olacak. Aksi takdirde olumsuz duygular sürekli bir direnç haline gelip çevresine zarar vermeye ve şiddet göstermeye başlayabilir.

Bu zor süreçte çocuk-ebeveyn ilişkisi birbirini beslemesi için; Açık iletişimde olmak gerekir.  Çocuğu koruma amaçlı yalan söylenmesi ya da gizlenmesi ayrı bir yara açmış olur.

Açık iletişim: Çocuğa soru sorma hakkını verin.

Çocuk Neyi Bilmeli?

Boşanmadan sonraki süreci ebeveynler beraber çocuğa açıklamalı. En başta böyle bir kararı neden aldıklarını açıklamaları gerekir. Bundan sonra kiminle birlikte yaşayacağını, diğer ebeveyni nerde olacağını, onu ne zaman nerde ve hangi sıklıkla göreceğini öğrenmeli.

Çocuk Neyi Bilmemeli?

Boşanma nedenlerini en ince detayına kadar bilmemeleri gerek. Onlar ne bir savcı ne de bir hâkim. Detaylı gerekçeler sadece anne ve babayı ilgilendirir. Eğer bu rol çocuğa verilirse onlar için yıkıcı ve travmatik olabilir.

Annem ve Babam Birbirini Neden Sevmiyor?

Her çocuğun sevilmeye ihtiyacı var. Anne ve Baba tarafından sevildiklerini hissederler ama ebeveynlerin birbirlerini neden sevmedikleri onları endişelendirir. Bu durumu ona anlatmak için kendi ilişkileri üzerinden değil de kendi çevresindekilerle örneklendirilebilir (arkadaş çevresi, oyuncaklar ya da başka bir şey).

Boşanmanın Ne Olduğunu Anlatmak

Boşanmanın iki insan arasında gerçekleştiğini açık bir şekilde anlatmak sadece 6 yaş ve üzeri olanlar için daha doğru olur. Evliliğin iki insan arasında olduğunu, herkesin önünde imza attıklarını ve bu imzayla birbirlerine söz verdiklerini söyleyebilirler. Fakat bu sözü tutamayacakları zaman da evliliğin bitebileceğini, bazı örneklerle anlatabilirler:

• Anne ve babanın anlaşamadığı çok konuların olduğunu
• Aralarındaki sevginin bitmesi sebebiyle artık aynı evde beraber kalamayacaklarını
• Birlikte aralarındaki sorunu çözmeye çalıştıklarını ama düzelmeyeceğini fark ettiklerini

Çocuğu rahatlatmak için ayrı olsalar da ona olan sevgileri, bakımı, ilgileri ve sorumlulukları devam edeceğini söylemek onu iyi hissettirir. Aynı ritüeller devam edeceğini söyleye bilirler. Örneğin bayramlarda babaanne dede ziyaretleri, babayla yapılan aktiviteler vs.

Unutulmasın ki;

En sağlıklı boşanma bile çocuğu etkileyecektir. Onlar yoğun duygular içinde karışıklıklar yaşayıp kendilerini sorumlu tutabilirler. Bu sorumluluğu sırtından alınması ve hiçbir şekilde ne hareketinden dolayı ne konuşmasından dolayı ne de hissettiklerinden dolayı olmadığını anlatmalılar.

Boşanma sürecinde ebeveynlerden biri bu çoğunlukla evden ayrılan kişi daha az ilgi gösterebilir ve ihmal edebilir. Bu süreçte çocukla ilgilenmeyi ertelemek yerine ilginin ve iletişimin sağlıklı kalabilmesi için destek almak daha doğru olacaktır.

Boşanma Çocuğa Nasıl Anlatılır : Söylemler

Boşanma çocuğa nasıl anlatılır aşamasında söylemler çok önemli psikolojik etkilere neden olabilmektedir.

Söyleme

“Biz kavga ettiğimizde sende çok üzüldün ve ağladın bu yüzden boşanmamız senin için de en iyisi.”

“Anneni mi daha çok seviyorsun babanı m?”

“Hep benimle olsan ne güzel olur ama annen/baban izin vermiyor.”

Söyle

“Biz boşanmış ve ayrı yaşıyor olsak bile seni her zaman anne – baba olarak seveceğiz.”

“Ne zaman istersen anneni/babanı arayabilirsin.”

“Sen hep çocuğumuz olarak kalacaksın bizde senin annen ve baban olarak kalacağız.”