Kadın Hastalıkları Ve Doğum

Bartholin Kisti Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Kadınlarda genital bölgenin dışarıya açık olması sebebiyle enfeksiyon durumlarına bağlı hastalıklar yaygın olarak görülmektedir. Bu hastalıklar tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Bartholin kisti de bu hastalıklardan biridir. Kist, adını vajinayı kayganlaştırmaya yardımcı olan sıvıyı üreten iki Bartholin bezlerinden alır. Bartholin kisti belirtileri kistin büyüklüğüne ve enfekte durumuna göre değişiklik göstermektedir

Kadınlarda özellikle ergenlik sonrası ve menopoz öncesi dönemde yaygın görülen bir rahatsızlıktır. Kadın üreme sisteminin dış ortamla en çok temas ettiği yer olan vulva bölgesinde görülür. Bu kist vajinada şişlik, ağrı ve kızarıklık şikayetlerine sebep olur.

Tek veya çift taraflı olarak görülebileceği gibi büyüklüğü de değişiklik gösterir. Enfekte olmadığı sürece ciddi klinik şikayetlere yol açmayan bir rahatsızlıktır.

Bartholin Kisti Nedir?

Vajinanın her iki tarafında bulunan ve salgıladığı madde sayesinde cinsel ilişkiyi kolaylaştıran keselere Bartholin kese adı verilir. Bu bezler vajina girişinde bir sıvı salgılayarak ilişki sırasında vajinaya ıslaklık ve kayganlık özelliği sağlar. Bu bezlerde meydana gelen iltihaplanma ve tıkanma sonucunda bartholin kisti denen apse oluşur.

Vajina girişindeki kanalların açıklığının kapanması ve sonrasında bartholin bezinde mukus veya püy birikmesi sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Genellikle iyi huyludur ve kanser hücresi değildir.

Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?

Bartholin kisti belirtileri kistin büyüklüğüne ve enfekte durumuna göre değişiklik göstermektedir ancak yaygın olarak aşağıdaki belirtiler görülebilir.

Vajina dış dudağında şişlik
Ağrı
Hassasiyet
Yürürken ya da otururken rahatsızlık

Bununla birlikte henüz enfekte olmamış ya da küçük olan kisti fark etmek mümkün olmayabilir.

Bartholin Kisti Neden Olur?

Ergenlik dönemi sonrası ve menopoz dönemi öncesindeki tüm kadınlarda görülme riski olan bir rahatsızlıktır. Kadınlarda bu rahatsızlığın görülme oranı %2’dir. [1]

Kistin oluşması cinsel ilişkiye bağlı olmamakla beraber bakirelerde de görülebilmektedir. Özellikle sık doğum yapmış ve koyu mukuslu akıntısı olan kadınlarda kist daha sık görülmektedir.

Bartholin Kisti Kendiliğinden Geçer mi?

Kistin kendiliğinden kaybolduğu ya da patlayıp enfeksiyonunu akıttığı vakalar yaygındır. Kistin sıkılarak patlatılması önerilmez ancak evde ortamında oturma banyolarıyla çözülebilir. Kist semptomları 2 hafta içerisinde geçmezse derhal hekime başvurulması gerekir.

Bartholin Kisti Tedavisi

Bartholin kisti tedavisi rahatsızlığın seyrine bağlıdır. Enfekte olmamış ya da belirti göstermemiş durumlarda tedaviye gerek kalmaksızın kendiliğinden düzelme ihtimali yüksektir.

Rahatsızlığın tedavisinde temel prensip kistin iltihabı atılarak içinin boşaltılmasıdır. Boşaltma işleminin cerrahi müdahaleye gerek duyulmaksızın antibiyotiklerle yapılabileceği gibi rahatsızlığın ileri boyuta ulaşması durumunda ameliyat işlemi uygulanabilir.

En çok kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır:

Oturma banyoları: Haftada 3-4 defa oturma banyosu yapılması bartholin bezi kanalındaki tıkanıklığın açılmasını sağlayabilir. Oturma banyosu sırasında kist olan bölgeye yumuşak masaj yapmak tedavinin etkinliğini artıracaktır.

İlaç Tedavisi: Antibiyotikler tedavi amacıyla kullanılabilir ancak bu yöntemin sorunu tek başına kalıcı olarak çözmesi zordur. Genellikle yardımcı tedavi olarak tavsiye edilir.
Marsupializasyon: Kist cerrahi işlemle açılır ve boşaltılır ardından kist duvarı dışarı doğru ağızlaştırılarak dikilir ve 6-8 gün içerisinde yara iyileşir.

Bartholin Bezi Çıkarılması: Uygulanan tedavilere rağmen sürekli tekrarlayan kistlerde bartholin bezi tamamen çıkarılabilir. İşlem sonrasında bezin salgıladığı kayganlaştırıcı maddenin artık üretilememesinden kaynaklı için cinsel ilişkinin kalitesi düşebilmektedir.

Cerrahi Drenaj: Kist büyük ve enfekte durumda ise, sıvıyı boşaltmak için ameliyat yapılabilir. Kist içerisine katater yerleştirilerek yapılan bu işlem lokal anesteziyle ortalama yarım saat içerisinde tamamlanır.

Tedavilerden sonra hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Tercih edilen tedaviye ve seyrine göre bir süre cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.

Sizler için Türkiye geneli kadın hastalıkları doktorları listesini hazırladık. Şehrinizi seçin, uzman yorumlarını okuyun ve kolay randevu alın.

Bartholin Kisti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Bartholin kisti ameliyatı, kistin büyük boyutlu ve semptomların şiddetli seyrettiği durumlarda gündeme gelebilir.

Marsupializasyon, kanalın ağızlaştırılarak dışarıya dikilmesini içeren cerrahi bir işlemdir. Bu işlem sayesinde cinsellikte kayganlığı sağlayan salgı azalmamış olur. Lokal anestezi ile 10-15 dakikada tamamlanan işlem sonrasında dikişler alınmaya gerek kalmadan kendiliğinden kaybolmaktadır.

Marsupializasyon işleminden sonuç alamayan hastalara bartholin bezinin cerrahi olarak çıkarılması işlemi uygulanır. Bu işlem cinsel kuruluğa ve kayganlıkta azalmaya sebep olabilmektedir.

Bartholin Kisti Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bartholin kisti ameliyatı sonrasında bölgenin kuru ve temiz kalmasına dikkat edilmesi gerekir. Özellikle duş sonrası bölgenin saç kurutma makinesi ile kurutularak kuru kalması sağlanmalıdır. Ameliyat sonrası en az 2 hafta ilişkiye girilmemelidir. Ayrıca adet dönemlerinde tampon kullanmaktan kaçınılmalıdır.

Kaynakça

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jgon/issue/51883/675535