Nomofobi: Telefonsuz Kalma Korkusu

Cep telefonları, insan yaşamının her alanında kullandığımız önemli bir parça haline geldi. Banka işlemleri, sosyal medya, iş yönetim programları gibi bir çok alanda hayatı kolaştırdığı gibi çoğu uzmana göre aşırı telefon kullanımı davranışsal bağımlılık olarak görülmektedir. Bu bağımlılık yakın zamanda uzmanlar tarafın telefonsuz kalma korkusu yani nomofobi olarak tanımlandı.

Cep telefonu korkusu yani nomofobi yaşayan kişilerin, telefonlarının şarjı bittiğinde veya şebeke dışı kaldıklarında stres, aşırı panik, endişe ve korku belirtileri gösterdikleri gözlemlenmiştir.

Sık cep telefonu kullanımı, dikkat dağınıklığı gibi olumsuz sonuçlara yol açabilir. Uzun vadede ruh sağlığı sorunlarının şiddetlenmesine ve bağımlılıklara neden olabilmektedir.

Nomofobi Nedir?

Nomofobi; yakın zamanda uzmanlar tarafından İngilizce ” no mobile phobia ” kelimelerinden kısaltılarak, telefonsuz kalma korkusu olarak tanımlanmaktadır. Terim ilk olarak 2008 yılında İngiltere Posta Ofisi tarafından yapılan bir araştırmada ortaya atılmıştır. Bu araştırmaya katılan 2100’den fazla yetişkin kişinin verilerine göre katılımcıların %53’ü nomofobi yaşamaktadır. 

Katılımcıların %55’i gecede olsa aileleri ve arkadaşları ile iletişimde kalmaları gerektiğini düşündüklerinden telefonlarını asla kapatmadıklarını belirtiler. %10’u iş için ulaşılabilir gerektikleri, %9’u ise telefonun kapalı olmasının onları endişelendirdiği cevabını verdiler. (1)

Ne Kadar Yaygın?

Şuan için bu konu ile ilgili yapılan araştırmalar çok az olsa da, mevcut araştırmalara göre telefonsuz kalma korkusunun oldukça yaygın olduğu görülüyor. Hindistan’daki öğrencilerin katılımıyla yapılan bir araştırmaya göre katılımcıların %22’sinden fazlasının ciddi, %60’ının ise orta düzeyde nomofobi belirtileri gösterdiği gözlemlendi. (2)

Nomofobi Belirtileri Nelerdir?

Fobi; bir nesneye veya duruma karşı aşırı korku ile verilen tepkidir. Şuan için net olarak bir teşhisi olmasa da yaygın olarak görülen nomofobi belirtileri şunlardır:

• Asla telefonu kapatmama,
• Aramalar, mesajlar veya e-postalar için sürekli telefonu kontrol etme,
• Pili dolu olsa bile sürekli telefonu şarj etme ihtiyacı,
• Telefonu her yere hatta banyoya ve tuvalete bile götürmek,
• Telefonun yanında olduğundan emin olmak için sürekli kontrol etmek,
• Wifi olmayan yerlere gitmeme,
• Dışarda herhangi bir yerde oturken priz olan bir yerde oturmak,
• Telefon kapalı olduğunda veya internet çekmediğinde aşırı stres,
• Telefonsuz olunduğunda kötü şeyler olacakmış gibi hissetmek.

Telefonsuz Kalma Korkusu Nedenleri Nelerdir?

Kullanışlılık: Cep telefonlarının yaşam içerisinde kullanışlılığı telefonsuz kalma korkusunda önemli bir etkene sahiptir. Günümüzde akıllı telefonlar ile tüm hayatımızı kolaylaştırabilir ve planlayabilir hale getiriyor. Bu nedenle cep telefonu olmadan yaşama korkusu şaşırtıcı olmamalı.

Sosyal medya: 2022 yılında Ankara’da bulunan üç üniversitede 451 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırmaya göre sosyal medya kullanımının nomofobi ile ilişkisi olduğu anlaşılmıştır. (3)

Nomofobi Tedavisi

Tedavisi için psikolojik destek almanız gerekebilir. Özel bir tedavi yöntemi olmasa da fobiler için kullanılan terapi yöntemleri etkili olabilir. Bu terapi yöntemleri maruz kalma terapisi, bilişsel davranışçı terapi veya her ikisi birden uzmanınız tarafından önerilebilir. Bununla birlikte yaşanan aşırı korku ve panik belirtileri için ilaç reçete edebilir.

Maruz kalma terapisi: Yavaş yavaş korkularınız ile yüzleşmenizi sağlayan ve bu korkuları yenmenize yardımcı olmak için uygulanan davranışsal terapi yöntemidir. Örneğin markete giderken telefonunuzu evde bırakmak gibi.

Bilişsel davranışçı terapi: Farkında olmadan gösterdiğiniz olumsuz davranışları veya düşünceleri terapi süresince tanımlamanıza ve farkında olmanıza yardımcı terapi yöntemidir. Örneğin, telefona bakmadığınız sürelerde hayati öneme sahip şeyleri kaçıracağınız düşüncesi yerine, dikkat ettiğiniz sürece kontrolün sizde olduğunun ve kaçırmadığınızın farkındalığını hatırlamanıza yardımcı olacaktır.

İlaçlar: Nomofobi tedavisi için kullanılan bir ilaç bulunmamaktadır. Ancak psikiyatri doktorunuz kaygı, panik ve stres için ilaç tedavisi uygulayabilir.

Türkiye’nin en güvenilir sağlık ve doktor arama platformu ile psikiyatri doktorları ve psikolog listesini inceleyebilirsiniz. Uzmanların yorumlarını okuyup, kolay randevu alabilirsiniz.